Facetten van het Boeddhisme


naar Index

9. De hogere leer


De hogere leer

inleiding

          Na zijn Verlichting verkondigde de Boeddha eerst het gesprek over geven (vrijgevigheid), over deugdzaamheid en over een betere wereld, en hij verkondigde de ellende, de leegheid en onreinheid van begeerte en de zegen van ontzegging en verzaking. Daarna verkondigde hij de ware leer van het midden, namelijk het middenpad, het edele achtvoudige pad, met vervolgens  - aan de hand van de wet van oorzakelijk ontstaan - de vier edele waarheden: dukkha (onvoldaanheid, lijden), het ontstaan ervan, het beëindigen ervan en de weg naar de beëindiging ervan.

Bij het verspreiden van de leer werd niet alleen het middenpad onderwezen  maar ook de andere kenmerken van het leven, namelijk dat alle formaties vergankelijk zijn (anicca), dat alle formaties niet tevredenstellend zijn, dat ze aan leed onderworpen zijn (dukkha), en dat alle dingen zonder een zelf zijn (anattā).

Op grond daarvan heb ik de leer van de Boeddha onderverdeeld in de basisleer en de hogere leer. Onder basisleer versta ik de leer die in de tijd van de Boeddha bedoeld was voor allen die volgelingen van de Boeddha werden, maar die het gewone dagelijkse leven bleven leiden.

Onder hogere leer versta ik de leer die in de tijd van de Boeddha bedoeld was voor degenen die serieus streefden naar het hoge doel: Nibbana. Die leer werd aanvankelijk ook aan toegewijde leken onderwezen, dus ook oorzakelijk ontstaan en de drie kenmerken van het leven. Maar enige tijd na het heengaan van de Boeddha werd de hogere leer bijna uitsluitend aan monniken en nonnen onderwezen.

9. DE HOGERE LEER

9.1. Het middenpad en de vier edele waarheden   

9.2. De kenmerken van het leven: oorzakelijk ontstaan, dukkha, anicca, anatta 

9.3. [0] De smetten van de geest, de vier niveaus van heiligheid en de zeven soorten bevrijdingen - inleiding

9.3. [1] I. De smetten, boeien, hindernissen van de geest

9.3. [2] II. De vier niveaus van heiligheid

9.3. [3] III. De zeven soorten bevrijdingen

9.3. [4] IV. Diverse teksten betreffende heiligheid.  

9.4. Factoren van Verlichting 

9.5. Oorzakelijk ontstaan en opheffing van het lijden 

9.6. het citta en het doodloze 

9.7. De bovennatuurlijke krachten 

9.8. Khandha, de bestanddelen van bestaan

9.9. Wedergeboorte volgens de leer van de Boeddha Gotama

9.10. Nibbana, het einddoel

9.10-1. De acht wereldwetten

===